ترکیب هاردنر و رزین اپوکسی آغاز یک واکنش شیمیایی است که آن را از حالت مایع به جامد تبدیل میکند. کل این زمان واکنش شیمیایی را زمان سخت(پخت) شدن میگویند.
وضعیت ژل شدن نیز حالتی است که در حد فاصل بین حالت مایع و سخت شدن اتفاق میافتد.
مواد موردنیاز برای ساخت زیورآلات رزینی :
- ماسک
- سشوار
- دستکش
- خلالدندان
- عینک ایمنی
- کاغذ سنباده
- قالب سیلیکونی
- چوب بستنی برای همزدن محلول
- ظرفی برای مخلوط کردن رزین و سفت کننده
- ترازو با تقریب دهم گرم یا صدم گرم برای اندازه گیری رزین و هاردنر
- رزین دو جزئی(رزین و هاردنریا به اصطلاح سخت کننده مناسب رزین)
مرحله اول:انتخاب رزین دوجزئی مناسب
اصولا از سه نوع رزین برای ساخت زیورآلات رزینی استفاده میشود که عبارتند از:
1_رزین اپوکسی
2_رزین پلیاستر
3_رزین UV
بهترین نوع رزین برای ساخت زیورآلات، رزین اپوکسی است اما میتوان از رزینهای جایگزین دیگر هم استفاده کرد.
مرحله دوم:اختلاط رزین و هاردنر مناسب آن
برای کار با رزین، اصلی ترین کار رعایت کردن نسبت اختلاط رزین با هاردنر می باشد، در صورتی ک نسبت اختلاط دو به یک باشد بطور مثال صد گرم رزین و پنجاه گرم هاردنر را با هم مخلوط نمایید. توصیه می شود حتما از ترازوهای دیجیتال با حساسیت گرمی استفاده کنید و از اختلاط حجمی و چشمی پرهیز نمایید.
رزین و هاردنر را خوب بهم بزنید (3تا 5 دقیقه) تا ترکیبی کاملا یک دست و یکنواخت داشته باشید. در صورتی که هاردنر و رزین به خوبی مخلوط نشوند، در مکان هایی از کار نهایی تان رزین به صورت خیس و خشک نشده باقی خواهد ماند، عمل هم زدن را با صبر و به خوبی انجام دهید. ترکیب را به آرامی هم بزنید؛ زیرا هم زدن سریع موجب به وجود آمدن حباب های زیادی در رزین میشود.
رزین های غلیظ مستعد حباب زدن هستند لذا توصیه میشود از رزین های رقیق با ویسکوزیته و یا غلظت مناسب استفاده کرد.
مرحله سوم:حباب گیری از سطح رزین
ساده ترین راه برای از بین بردن حباب های سطح رزین استفاده از فندک های گازی یا فندک های اتمی و یا حتی خلال دندان است.
قرار دادن ظرف حاوی رزین داخل آب گرم به مدت 2 الی 3 دقیقه نیز باعث کمتر شدن حباب ها می شود.
مرحله چهارم : انتخاب رنگ در رزین کاری
رنگهای مورد استفاده در رزین کاری به سه دسته پودری و مایع و خمیری تقسیم بندی میشوند. این رنگ ها را می بایست موقع مخلوط کردن رزین و هاردنر، یعنی زمانی که هنوز مایع هستند، به مخلوط اضافه کنید.
رنگهایی مورد استفاده در رزین اپوکسی عبارتند از :
- رنگ های پودری مخملی
- رنگ های پودری صدفی (پیگمنت متالیک)
- رنگ های پودری شبتاب (پیگمنت فسفرسانس)
- رنگ های پودری شبرنگ (پیگمنت فلورسنت)
- رنگ های پودری کروم
- رنگ های جوهری
- رنگ های میکروبی
- رنگ های خمیری
همچنین دو نوع رنگ جوهری در بازار موجود است:
1_رنگ جوهری با پایۀ الکل
2_رنگ جوهری با پایۀ تینر
بهتر است برای ترکیب رنگ های جوهری با اپوکسی، از رنگ های جوهری گروه اول یعنی با پایۀ الکل استفاده کنید و نیز به این نکته توجه داشته باشید قبل از خرید از جایی که مطمئن نیستید ،ابتدا مقدار کمی از آن را تست کرده و سپس در صورت مطمئن شدن از مناسب بودن آن میتوانید آن را در رزین کاری خود به کار ببرید.
مرحله پنجم :انتخاب قالب مناسب
قالب های رزین مخصوص ساخت شمع ،زیورآلات و کارهای دیگر به سه دسته لاتکس و انواع قالب سیلیکونی و پلاستیک تقسیم میشوند:
قالب سیلیکونی که بسیار انعطافپذیر هستند و در زمینه ساخت زیورآلات، اکسسوری و لوازم تزئینی رزینی بیشتر از انواع قالبهای سیلیکونی آماده (پیش ساخته) استفاده میشود و در مدلهای مختلف برای ساخت انواع زیورآلات از قبیل; انگشتر، گوشواره، النگو و غیره در بازار موجود هستند.
قالب لاتکسی که برای سفت شدن رزین در این نوع قالب ها باید از هاردنر بیشتری استفاده شود و از مایع لغزنده مانند مایع ظرفشویی به جهت جدا شدن بهتر استفاده کرد.
قالبهای پلاستیکی که قیمت کمتری دارند اما به اندازه گزینههای دیگر، عملکرد ایدهآلی ندارند.
مرحله ششم: روان کننده رزین
روان کننده کمک می کند تا رزین به قالب خود نچسبد. اگر از قالب های نرم و انعطاف پذیر مانند قالب های سیلیکونی استفاده می کنید نیاز به روان کننده ندارید. اما برای استفاده از قالب های دیگر نیاز به یک روان کننده خواهید داشت. اسپری های روغن آشپزی برای اینکار مناسب هستند. بدین صورت که ابتدا سطح داخلی قالب خود را با اسپری روغن آغشته کنید و سپس آن را پاک کنید، تا سطوح قالب فقط چرب شوند بدون اینکه روغن اضافی در قالب باقی بماند، سپس رزین را در قالب بریزید.
دقت داشته باشید که اگر لاتکس را در برابر روغن قرار دهید، منجرب به فاسد شدن آن می شود و برای قالب های لاتکسی از مایع ظرفشویی به عنوان روان کننده استفاده می کنیم. ابتدا قالب را به مایع ظزفشویی آغشته کرده و صبر میکنید تا خشک شود، سپس رزین را در قالب میریزید.
مرحله هفتم:لایه محافظ روی عکس
شما میتوانید روی هر عکسی را با رزین بپوشانید. فقط قبل از ریختن رزین می بایست روی عکس را با لایه ای محافظ بپوشانید تا جوهر عکس شما در رزین حل نشود. برای و یا اسپری وارنیش استفاده کرد. DM5 این کار می توان از سیلر، چسب چوب، چسب
قبل از ریختن رزین از خشک شدن لایه محافظ روی عکس مطمئن شوید.
مرحله هشتم: ریختن لایه اول رزین اپوکسی در قالب
زیورآلات یا جواهراتی که دارای سایز کوچک هستند به دو تا سه لایه رزین نیاز دارند. افزودن چندین لایه نازک از ایجاد حباب جلوگیری میکند. لایه اول به عنوان چسبی برای چسباندن وسایل تزئینی مانند گُل و صدف قبل از ریختن روی لایه بعدی عمل میکند.در صورت ایجاد حباب روی سطح کار میتوان با استفاده از فندک حباب ها را از بین برد البته به این نکته نیز باید توجه داشت که هنگام استفاده از فندک برای از بین بردن حباب های سطح کار، از نگه داشتن زیاد فندک روی یه نقطه از کار باید جلوگیری کرد زیرا باید آسیب رساندن به آن نقطه از کار میشود.
مرحله نهم: اضافه کردن وسایل تزئینی به رزین
اگر قصد دارید محصول رزینی خود را با گل، صدف یا سایر وسایل تزئین کنید آن را به اولین لایه رزین اضافه کنید. در صورت نیاز از میخ یا یک شیء نوک تیز برای تنظیم موقعیت آن در رزین استفاده کنید.
مرحله دهم : ریختن لایه دوم رزین در قالب
چندین ساعت منتظر بمانید و مقداری دیگر از رزین را مخلوط کنید و لایه دوم را اضافه کنید. لازم نیست منتظر بمانید تا لایه اول خیلی سفت شود اما باید کاملاً محکم شده باشد.
مرحله یازدهم :تمیز کردن
اگر رزین از سطوح کار بیرون زد و یا جایی که نمی بایست ریخته شد، می توانید آنرا با استون یا لاک پاک کن یا هر پاک کننده متیله قسمت های اضافه را پاک کنید. همچنین می توانید با کاتر یا چاقو قسمت های اضافه را ببرید.
مرحله دوازدهم : خارج کردن از قالب
زمانیکه رزین و هاردنر با نسبت مشخص با هم ترکیب شدند بسته به نوع رزین و هاردنر به مدت 8 الی 48 ساعت زمان نیاز است تا مخلوط رزین و هاردنر کاملا خشک شود.
اگر در حین عملآوری رزین در دورکار لبههای تیز ایجاد شده باشد، میتوانید آنها را به راحتی با کاغذ سنباده از بین ببرید. پس از اتمام کار برای درخشش و براقتر شدن بدلیجات رزینی خود میتوانید از خمیر پرداخت (خمیر پولیش) و یک پارچه نرم استفاده کنید تا جلوه زیبایی به کارتان ببخشد.
چند نکته برای کار با رزین اپوکسی:
1_ بیشتر رزینها در نهایت با گذشت زمان زرد میشوند، به خصوص اگر اغلب در معرض نور خورشید قرار بگیرند. کیفیت رزین شما به افزودن فیلتریا تثبیت کنندهUV بستگی دارد و با افزودن این موارد مدت زمان لازم برای زرد شدن رزین را به تعویق میاندازد.
2_رزین درحالت مایع و رقیق سمی است و هنگام مخلوط کردن بخارات مضری آزاد میکند در نتیجه قبل از شروع کار با رزین نکات ایمنی مثل استفاده از دستکش، عینک، ماسک مناسب و مکان دارای تهویه را رعایت نمایید، در این صورت رزین اپوکسی هیچگونه خطری برای شما نخواهد داشت.
3_ استفاده از رزین در هوای سرد (محیط کمتر از 25 درجه) یا رزین با دمای کمتر از 20 درجه به هیچ عنوان توصیه نمی شود. به دلیل بالا رفتن غلظت، حباب گیری خیلی سخت انجام می شود و پیوند بین اپوکسی و هاردنر به خوبی برقرار نخواهد شد. بهتر است دمای رزین و هاردنر و همچنین دمای محیط را در محدوده ذکر شده حفظ کنید.
4_گل های جاسازی شده در رزین ممکن است تغییر رنگ دهند و به رنگ زرد یا قهوه ای در بیایند، رنگ خود را از دست بدهند و پژمرده شوند.برای اینکه چنین مشکلی پیش نیاید گل ها را باید از قبل خشک کرد و سپس به آنها لاک ماوراءبنفش بزنید. همچنین میتوانید کمی رنگ همرنگ به گلها اضافه کنید تا ظاهر گلها تازه به نظر برسد. پیروی از روشهای صحیح هنگام قرار دادن گل در جواهرات رزینی تنها راه برای حفظ شکل و رنگ آنها است.