در دنیای شیمی و مواد و شاخهی پلیمر آن، رزین نوعی ماده چسبنده و جامد است .رزین، ترکیبی طبیعی یا مصنوعی است که تحت شرایطی سخت میشود. رزینها معمولاً در الکل قابلحل هستند، اما در آب حل نمیشوند. از رزینهای طبیعی میتوان به رزین کاج اشاره کرد که هزاران سال است بشر از آن برای موارد مختلفی همچون درزگیری قایقها، مومیایی کردن اجساد، تهیه ظرف غذا و… استفاده میکند .از رزین مصنوعی در ساخت انواع زیورآلاتی چون دستبند، گردنبند و انواع ابزار هنری …استفاده میشود.
پرکاربردترین رزینهای مصنوعی
رزینهای مصنوعی بر اساس نوع ترکیبات شیمیایی و موارد مصرف آنها دستهبندی میشوند. ازجمله پرکاربردترین رزینهای مصنوعی میتوان رزین پلیاستر، رزین آپوکسی ، رزین وینیل استر، رزین فنولیک را نام برد.
رزین اپوکسی:
رزینهای اپوکسی یکی از پرکاربردترین رزینها در ساخت کارهای هنری و زیورآلات دستساز در جهان هستند. این رزینها که بهعنوان رزینهای اپوکسید هم شناخته میشوند، از خانواده رزینهای دوجزئی، شامل (پایه رزینی) و هاردنر میباشند. این دو جز باید به میزانی که شرکت سازنده بر اساس ترکیبات شیمیایی آن تعیین میکند، با یکدیگر ترکیب شوند. رزینهای اپوکسی مقاومت شیمیایی بالایی دارند و در برابر خوردگی بسیار مقاوم هستند.
رزین پلیاستر:
رزین پلیاستر مادهای است بهصورت مایع که بیشترین کاربرد را در مجسمهسازی، صنعت دریایی، قایق سازی و تولید سنگ مصنوعی دارد. همچنین این نوع رزین قابلیت قالب گیری برای انواع سپرها یا تعمیرات قسمتهای پلاستیکی را دارد. رزینهای پلی استر وقتی به صورت مایع باشند دارای بوی بد و تندی هستند. رزین پلیاستر نیز همانند رزین اپوکسی از دو بخش پایهی رزینی و هاردنر تشکیلشده است. وقتی با هاردنر ترکیب شود بعد از گذشت زمان دچار حرارت بالا میشود و به صورت ژله مانند درمیآید و بعد محکم و سفت میشود. در زمان سفت شدن این ماده مولکولهای آن جذب هم شده و کمی از مایع، دچار تبخیر خواهد شد. مدتزمان سفت شدن پلیاستر به عوامل متعددی چون مقدار ماده شتابدهنده، مقدار ماده هاردنر و دمای هوای اتاق بستگی دارد.
polyester resin
نکته ایمنی: اگر این ماده به صورت هر روز و کم مصرف شود، آسیب زیادی به همراه نخواهد داشت. اما اگر مقدار آن از کم، بیشتر باشد باید حتما در آن فضا از یک تهویه مناسب استفاده نمود.
تفاوت رزین اپوکسی و رزین پلی استر
1_اولین تفاوت رزین پلی استر و رزین اپوکسی، ویژگیهای ظاهری این دو ترکیب است. رزین پلی استر، مایعی چسبناک و کمی شفاف است که پس از ترکیب با برخی مواد پرکننده و آزاد سازی مقدار زیادی گرما، یک محصول مشخص با ظاهری چون پلاستیک را تولید می کند. اما رزین اپوکسی بعد از خشک شدن درخشنده و شفاف خواهد شد.
2_رزین اپوکسی در مقابل رزین پلی استر از قیمت بالاتری برخوردار است و گرانتر است.
3_رزین پلی استر دارای بوی بسیار بدی است اما رزین اپوکسی بوی خاصی ندارد ولی باید در نظر داشته باشید که گازهای متصاعد شده از برخی رزینهای اپوکسی بیبو بسیار خطرناکتر از گازهای متصاعد شده از پلیاسترها هستند و به همراه ماده سخت کننده خود سبب ایجاد واکنشهای آلرژیک می شود ( درنتیجه برای کار با رزینها حتماً باید به نکات ایمنی و بهداشتی ارایه شده توسط کارخانه تولید کننده توجه داشته باشید).
4_از دیگر تفاوتهای رزین پلی استر و رزین اپوکسی، مقاوم نبودن رزین پلی استر دربرابراشعه UVاست.
5_رزین پلی استر در آخر کار یک کاهش حجم محسوس خواهد داشت. اما اگر در درون رزین اپوکسی حلالی وجود نداشته باشد، این رزین دچار کاهش حجم نخواهد شد.
6_ رزین اپوکسی مقاومت و استحکام بالاتری را نسبت به رزین پلی استر دارا است.
بنابراین این رزین ممکن است بتواند فشارهای مکانیکی و فیزیکی زیادی را متحمل شود. و به صورت شیشهای درمیآید. اما. پلی استر نمیتواند به اندازه اپوکسی به سطح بچسبد. در واقع رزین اپوکسی در سطوحی چون سنگ و فلز و… بسیار چسبناکتر از پلی استر عمل میکند.